Wat zijn stralingshoeken en waarom zijn ze belangrijk in LED verlichting?

‎ ‎ 

Waarom is de stralingshoek zo belangrijk?

Een veelgemaakte fout is om alleen te kijken naar de lumenoutput van een lamp, zonder na te denken over hoe dat licht verspreid wordt. Je kan een lamp van 20.000 lumen hebben, maar als die een stralingshoek van 120° heeft op 10 meter hoogte, komt er bijna niets bruikbaars op de vloer terecht.

Daarom moet je de beam angle altijd afstemmen op:

• De hoogte waarop je de armatuur monteert

• De functie van de ruimte

• Het beoogde luxniveau

• De vorm en grootte van het te verlichten oppervlak

‎ ‎ 

‎ ‎ 

Toepassingen per situatie: wat werkt waar het best?

Magazijnen en hoge hallen

In ruimtes met hoge plafonds (8 meter of meer) gebruik je best een smalle stralingshoek, zoals 60° of zelfs 45°. Hierdoor concentreert het licht zich op de vloer, waar het nodig is. Dit voorkomt lichtverlies en verhoogt het rendement.

Voorbeeld:
Een opslaghal van 10 meter hoog wordt best verlicht met LED hallenstralers van 150W of 200W met een 60° lens. Dit levert gemiddeld 300 tot 500 lux op de vloer.

Kantoren en scholen

Hier wil je een gelijkmatige spreiding van licht met weinig schaduwvorming. Een brede stralingshoek van 120° is ideaal, bijvoorbeeld bij LED panelen van 60x60 of 120x30. Deze panelen zorgen voor comfort, efficiëntie én een goede lichtverdeling zonder harde overgangen.

Voorbeeld:
Een klaslokaal van 3 meter hoog krijgt de beste resultaten met LED panelen (UGR<19) en een stralingshoek van 120°, met 4000K neutraal wit licht.

Werkplaatsen en productiezones

In werkplaatsen hangt de keuze af van de taak. Bij precisiewerk is gericht licht belangrijker, dus kies je eerder voor 60° tot 90°. Bij algemene werkruimtes volstaat 90° of zelfs 120°, afhankelijk van de hoogte.

Voorbeeld:
Een metaalbewerkingsruimte met werkhoogte van 1 meter en armaturen op 5 meter hoogte vereist hallenlampen met 90° lens, om een goede balans te hebben tussen gerichtheid en spreiding.

Sportvelden (tennis, basketbal, voetbal)

Op sportvelden zijn smalle bundels cruciaal. Hier heb je paalhoogtes van 6 tot 15 meter, en het licht moet gericht worden op het speelveld – niet daarbuiten. LED fluters met 30°, 40° of 60° lenzen zijn hier ideaal.

Voorbeeld:
Een tennisveld verlicht je met LED fluters van 250W met 60° lens op 8 meter hoogte, wat ca. 300 lux oplevert.

Buitenverlichting en terreinverlichting

Voor parkeerplaatsen, laadzones of bouwterreinen is een combinatie nodig. Vaak wordt 90° of 120° gebruikt voor algemene spreiding, gecombineerd met enkele 60° armaturen voor kritieke zones zoals poorten of dockings.

‎ ‎ 

‎ ‎ 

Welke invloed heeft de stralingshoek op het luxniveau?

Dezelfde lamp met verschillende stralingshoeken kan compleet andere luxwaardes opleveren. Een smallere hoek betekent meer lux op een kleiner oppervlak. Een bredere hoek verspreidt het licht, wat comfortabel is voor de ogen, maar verlaagt het luxniveau per m².

Daarom is het belangrijk om de juiste balans te vinden. Wil je veel licht op een klein oppervlak? Ga dan voor een smallere hoek. Wil je zachte verlichting over een groot oppervlak? Kies dan breder.

‎ ‎ 

‎ ‎ 

Wat gebeurt er als je de verkeerde hoek kiest?

• Te breed in hoge ruimtes:
  → Te weinig licht op werkhoogte, energieverspilling

• Te smal in lage ruimtes:
  → Oververlichting, verblinding, schaduwvorming

• Geen overlap in brede ruimtes:
  → Donkere zones en ongelijkmatige verlichting

Een verkeerde beam angle betekent meestal meer armaturen nodig, of oncomfortabele werksituaties.

‎ ‎ 

‎ ‎ 

Tips voor het kiezen van de juiste stralingshoek

1. Bepaal de hoogte van je plafond of mast
   Hoe hoger, hoe smaller de hoek.

2. Kijk naar de functie van de ruimte
   Accentverlichting = smal. Algemene verlichting = breed.

3. Laat indien nodig een lichtberekening maken
   Zeker bij sportvelden, productiehallen of magazijnen loont het om exact te weten hoeveel armaturen met welke hoek je nodig hebt.

4. Let op reflectie en absorptie
   Donkere vloeren vragen meer gerichte verlichting dan lichte oppervlakken.